مقام الون

مقام الون

مقام الون یا الون هاتی، از مقام‌های مجلسی (باستانی) ساز تنبور است که با وزنی آزاد و به صورت آوازی اجرا می شود. الون نام رودخانه‌ای‌ است که از سیاه‌وانه در کوه‌های دالاهو سرچشمه می‌گیرد. حکایت این مقام در داستان های اساطیری، دردِ دل و گفت‌وگوی الون رود و رهگذریست با درون مایه‌ای از ستایش، رنج، جفا و …

نت مقام الون هاتی

این مقام را علی‌اکبر مرادی نت‌نویسی و اجرا نمود. مقام الون از یک درآمد یا آغاز مقام و دو آواز تشکیل شده‌است که بسیار کوتاه اما تاثیرگذار هستند. همچنین خود مقام اصلی نیز پس از آن اجرا می‌شود. در آلبوم اجرای مقامان مجلسی تنبور با توضیح و تنبور علی اکبر مرادی، آلبوم چهارم این مقام اجرا شده‌است.

میزان موسیقی این مقام در میزان ساده دو چهارم است که در هر میزان باید دو نت سیاه اجرا گردد. تمرین این مقام برای هنرجویان دوران متوسط که دست‌کم شش ماه تمرین کرده‌اند مناسب است. البته نت‌های زینت و اشاره و تکیه نیز به زیبایی مقام‌نوازی افزون می‌کنند.

حکایت رود الوند

رودخانه الوند از کوه‌های قلاجه و دالاهو واقع در غرب استان کرمانشاه سرچشمه می‌گیرد. الوند در ۳۲ کیلومتری شرق دشت ذهاب و در شمال ریجاب در مکان سراب اسکندر با این نام شروع به جریان می‌کند. در ادامه رود قسلان نیز بدان می‌پیوندد و از روستای پیران عبور می‌کند. الوند از میانهٔ شهرهای سرپل ذهاب و قصر شیرین می‌گذرد و در زندگی مردم این شهرها اهمیت بسیاری دارد.

در کتاب زخمه بر جان آمده‌است که در رهگذری خسته بر رودخانه الون گذر کرد و آنگاه به گفتگو با رود پرداخت. این حکایت نسیم و آراز است، مردی که دل در گرو مهر نسیم بست اما او را راهی به‌سوی نسیم نبود. حکایت این دلداگی پیشتر نیز بوسیله نکیسا نواخته‌شد و شرح از درد و غم و فراغ است. نسیم هیچگاه ندانست که آراز تا چه میزان دوستش دارد و این راز همواره سربه‌مهر ماند. آوای مقام الون شرح این داستان است و شاید باید به‌گوش دل شنید.