یا ذات حسین
یا ذات حسین یک موسیقی فولک و باستانی نزد یارسان و اهل حق است که در سوگ حسین و رسای شخصیت او با تنبور و دف نواخته میشود. بسیاری از نوازندگان تنبور این ذکر را با ساز تنبور و کف زدن اجرا کردهاند. برای نمونه آرش شهریاری آلبوم مرثیه آقتاب را به یاد حسین تهیه و تنظیم کرد. در این آلبوم، آهنگ «حسینم رو» نیز به یاد کربلا اجرا شد و مضمونی عرفانی دارد که شنیدن آن خالی از لطف نیست. در نسل نوی تنیور نیز فرید الهامی در آلبوم هزاره تنبور به اجرای آهنگ یاد ذات حسین پرداخت. سید خلیل عالینژاد نیز این ذکر را به زیبایی اجرا نمود که این نوا را میتوانید با دم زیر گوش فرا دهید.
یا ذات حسین ساقی چلانه
جاگه التجای خویش و بیگانه
در این نوای محزون که به صورت گروهی اجرا شد میتوان به علاقه و ارادت اهل حق به حسین پی برد.
درباره یا ذات حسین
پیرامون تاریخ این نوا و پیدایش آن اطلاعات زیادی در دسترس نیست و با آلبوم مرثیه آفتاب بیشتر نزد غیر اهل حق شناخته شد. بهنظر میرسد که علاوه بر علی، احترام به حسین نیز در میان پیروان این آیین جایگاهی ویژه دارد. برخی منابع معتقد هستند که حسین مظهر بابایادگار است. شاید استناد چنین منابعی به این باشد که بر سر در بارگاه بابایادگار ذکر «یا ذات حسین ساقی چلانه، جاگه التجای خویش و بیگانه» نقش بسته است. از آنجا که هدف این پایگاه ورود به مسائل آئینی و اعتقادات هیچ گروهی نیست بنابراین از صحبت بیشتر در این مورد پرهیز میشود. اعتقاد راسخ نویسنده این مطلب بر آن است که باید به هر نگاهی احترام قائل شد و از آثار موسیقایی و ماندگار آئینها برای شناخت تواناییهای ساز تنبور بهره گرفت.
نت موسیقی آهنگ یا ذات حسین با ساز تنبور نیز براساس آنچه فرید الهامی در آلبوم هزاره تنبور نواخت تنظیم گردید. هنرجویان تنبور میتوانند با این نت به اجرای آهنگ زیبا و تاثیرگذار ذاتحسین بپردازند و مهارتهای خود را بهبود بخشند. در عین حال از حال و هوای روحانی و زیبای آن بهرهمند شوند.
مقامهای تنبور , نت تنبور | 21 اسفند 02