باز هوای وطنم (نت تنبور)

باز هوای وطنم آهنگی در مایه بیات اصفهان و دستگاه همایون است که در بهمن ماه سال ۵۸ از رادیو پخش شد و بین مردم بسیار مشهور شد. این آهنگ بوسیله هنرمندان زیادی اجرا گردید ولی اجرای آن با ساز تنبور بسیار ماندگار شد. در این میان آهنگی با تنبورنوازی کیخسرو پورناظری و آواز شهرام ناظری اجرا گردید که بیش از همه اجراهای دیگر مقبول افتاد. البته در آهنگسازی این اثر سیاوش نورپور نیز دخیل است.

آهنگسازی نخستین اثر بوسیله عبدالصمد عندلیبی صورت گرت شعر آن منسوب به شیخ احمد جام است. نخستین خواننده‌های آن جلال نصیری کرمانشاهی و حشمت الله لرنژاد متولد ۱۳۲۶ کرمانشاه و جلال الدین محمدیان هنرمندان کرد بودند. این تصنیف خانقاهی چنان مقبول افتاد که به دفعات توسط هنرمندان دیگر نظیر شهرام ناظری، عارف، شاپور رحیمی، محمدرضا لطفی، گل‌نظر عزیزی و لیلا فروهر و دیگران اجرا شد.

متن آهنگ باز هوای وطنم آرزوست

باز هوای وطنم آرزوست
تکیه به کنعان زدنم آرزوست

هجرت گل را چه کنم‌ای صبا
برگ گلی زان چمنم آرزوست

چون که نشاء مهر رخت کشته گل
رفتن باغ ارمم آرزوست

چون که نشاء، مهر لبت شد عقیق
رفتن ملک یمنم، یمنم آرزوست

توبه ز می‌کردم و آمد بهار
ساقی توبه شکنم آرزوست

شیشه به دست بگیر و بیا ساقیا
ساقی شیشه شکنم آرزوست

نت تنبور بازی هوای وطنم

استاد محمد ذوالنوری آهنگ باز هوای وطنم را با تنبور نت‌نویسی کرد. این نت‌نویسی با میزان ترکیبی ۶/۸ تنظیم گردید و گام موسیقی آن به صورتی سی بمل و لای بمل است. سایر پرده‌ها به صورت بکار هستند. همچنین از نت می تا نت لا ادامه دارد و نت کانونی آن نت فا می‌باشد.

اجرای این آهنگ با تنبور یکی از نوآوری‌هایی است که در ساز تنبور انجام شد. شاید بسیاری از اینکه تنبور از خانقاه بیرون آید و قداست آن مخدوش شود نگران بودند و البته نگرانی به حقی است. بسیاری حرکات نمایشی و اجراهای نامتعارف به نام نوآوری، علاقه‌مندان به این ساز را نگران می‌کند. با این وجود اجراهای فاخری چون باز هوای وطنم نشان می‌دهد می‌توان از توانمندی‌های ساز تنبور استفاده‌های بسیار خوبی کرد.