تاب بنفشه (نت تنبور)

تاب بنفشه آهنگی با تنظیم سید خلیل عالی‌نژاد و آواز از سید جلال‌الدین محمدیان است که در آلبوم آشنایان ره عشق منتشر گردید. این آهنگ براساس مقام بایه‌بایه و با ساز تنبور تنظیم گردید که بسیار هم ماندگار شد. مقام بایه بایه از مقام‌های مجلسی تنبور است که از حال و هوای شادی برخوردار است.

نت تنبور آهنگ تاب بنفشه

این مقام را سعید ذوالنوری بسیار درست و دقیق نت‌نویسی کرد. در گام موسیقی آن نت‌های Re,Me, La, Si بمل هستند و پرده‌های دیگر بکار نواخته می‌شوند. میزان موسیقی براساس میزان ترکیبی ۶/۸ است و ریتم به‌نسبت تندی دارد. در اجرای این آهنگ استفاده از اشاره و تکیه بسیار مرسوم است که بستگی به سلیقه، مهارت و لحن نوازنده مقام دارد.

این مقام یکی از نخستین مقام‌هایی است که هنرجویان آن را فرا می‌گیرند. در پایان باید گفت پیرامون تاریخچه بابه‌بایه اطلاعات زیادی در دست نیست. در یک کتاب کهن چنین آمد که آنگاه که آراز برای ماتینا آواز گل و خار را خواند پس از وصال او در خیالش بایه‌بایه را نواخت.

پیرامون سید جلال‌الدین محمدیان

سیدجلال‌الدین محمدیان خواننده اهل ایران است که در سال ۱۳۲۵ در کرمانشاه متولد شد. از عنفوان شباب به تشویق استاد سیدامیرالله کاته‌کبودی با گروه تنبورنوازان به همکاری پرداخت. پس از چندی که صدایش خوب پخته و آماده گردید، در سال ۱۳۵۱ فعالیت رسمی و هنری خود را در فرهنگ و هنر کرمانشاه شروع کرد.

در سال ۱۳۵۵ به تهران آمد و دستگاه‌های موسیقی ایرانی را از استاد محمدرضا شجریان فرا گرفت. در مکتب صبا شاگردی کرد و همزمان در خدمت استاد اصغر بهاری با ساز [و] ردیف‌های آواز آشنا شد. سپس به‌طور خصوصی در منزل شادروان استاد محمود کریمی بمنظور تکمیل دانش موسیقی به فراگیری پرداخت. در سال ۱۳۵۶ با گروه تنبورنوازان همکاری خود را آغاز کرد.

سید خلیل عالی‌نژاد و جلال‌الدین محمدیان

محمدیان در سال ۱۳۵۸ همکاری خود را با مرکز حفظ و اشاعه موسیقی آغاز و آهنگی جالبی بنام «هوای وطن» با ارکستر تنبور شمس و مظهر انوار، را با ارکستر رادیو ایران اجرا نمود.

وی در سال ۱۳۵۸ با گروه تنبورنوازان کنسرتی در تالار وحدت به مدت پنج روز اجرا کرد. آهنگ «باز هوای وطنم» از او مورد توجه قرار گرفت. در سال ۶۶ آهنگ «مردان خدا» در بخش موسیقی مذهبی و عرفانی برنده گردید. تاب بنفشه را با همکاری سید خلیل در آلبوم آشنایان ره عشق منتشر نمود.

از سال ۱۳۶۶ همکاری خود را با وزارت ارشاد اسلامی آغاز کرد. سید جلال‌الدین محمدیان در سال ۱۳۹۷ پس از ده سال با اجرای ترانهٔ «زلال مهربونیت» در تیتراژ فصل دوم سریال روزهای بی‌قراری که پخش آن از فروردین ۱۳۹۸ از شبکه دوم سیما آغاز شد اثر جدیدی ارائه داد.

متن آهنگ تاب بنفشه

سید خلیل آهنگ تاب بنفشه را براساس مقام بایه بایه با شعری از حافظ تنطیم نمود:

تاب بنفشه می‌دهد طرّهٔ مشک‌سای تو  ♪♫♪  پردهٔ غنچه می‌درد خندهٔ دلگشای تو

ای گل خوش‌نسیمِ من بلبلِ خویش را مسوز ♪♫♪ کز سر صدق می‌کند شب همه شب دعای تو

من که ملول گشتمی از نفس فرشتگان ♪♫♪  قال و مقال عالَمی می‌کشم از برای تو

دولت عشق بین که چون از سر فقر و افتخار  ♪♫♪ گوشهٔ تاج سلطنت می‌شکند گدای تو

خرقهٔ زهد و جام مِی گرچه نه درخور همند ♪♫♪ این همه نقش می‌زنم از جهت رضای تو

شور شراب عشق تو آن نفسم رود ز سر ♪♫♪ کاین سر پُر هوس شود خاک در سرای تو

شاه‌نشین چشم من تکیه‌گه خیال توست ♪♫♪ جای دعاست شاه من بی‌تو مباد جای تو

خوش چمنیست عارضت خاصه که در بهار حسن ♪♫♪ حافظ ِخوش‌کلام شد مرغِ سخن‌سرایِ تو

منبع: آهنگ تاب بنفشه از آلبوم آشنایان ره عشق