ناله تنبور

ناله تنبور آهنگی ماندگار از سید خلیل عالی‌نژاد است که در نوازندگی خود در تالار وحدت به یادگار گذاشت و ملودی بسیار غمگینی دارد. این آهنگ حزین با مقام باریه، طرز رستم و مقام فانی فانی شباهت دارد. زیرا در این نوا نیز دردی نهفته است که تنها با تنبور می‌توان آن را بیان کرد. سید خلیل در نواختن این آهنگ لحن زیبایی را نیز زمزمه می‌کند که به ماندگاری آن کمک بسیاری کرده است. نوازندگان و تنبورنوازانی چون پوریا کاکاوند نیز این آهنگ ناله تنبور را اجرا کرده‌اند.

دانلود نت ناله تنبور

نت آهنگ ناله تنبور براساس همان ریتمی که سید خلیل نواخت تهیه و تنظیم شده است. در گام موسیقی آن نت‌های Me, Re, Si, La بمل هستند و تنها نت سل بکار است. نت‌هایی مانند دو و فا نیز که همواره بکار هستند. همچنین میزان موسیقی براساس ۶/۸ تنظیم شده است که یک میزان ترکیبی است.

متن این ترانه نیز به صورت زیر است:

پس حکیمان گفته‌اند این لحن‌ها  ♫♪♫♫♪  از دوار چرخ بگرفتیم ما

بانگ گردش‌های چرخ است اینکه خلق ♫♪♫♫♪  می‌سرایندش به طنبور و به حلق

ما همه اجزای آدم بوده‌ایم ♫♪♫♫♪  در بهشت این لحن‌ها بشنوده‌ایم

ناله تنبور و برخی سازها ♫♪♫♫♪ اندکی ماند بدان آوازها

تنبور یکی از قدیمی‌ترین سازهای ایران است که جنبهٔ عرفانی و مقامی دارد. بزرگتر از سه‌تار و در قدیم به دوتار معروف بوده و مناطق کوردهای گوران و قلخانی و کردی کرمانشاهی تَمیُره و در مناطق لک‌نشین به آن تمیره می‌گویند. جنس کاسه و صفحهٔ آن از چوب توت و دسته‌اش از چوب گردو می‌باشد.

تنبور در مناطق یارسان‌نشین دارای تقدسی خاص است چنانچه نوازندگان قبل از شروع و در خاتمه دسته ی آنرا را می‌بوسند. اوج شکوه و عظمت تنبور در قرن پنجم هجری یعنی حضور در سپاه معروف و متشکل از نهصده شاه ‌خوشین بوده و از آن زمان تاکنون در جای‌ جای ایران، تنبور را ساز شاه‌ خوشینی نیز نامیده‌اند.

از یافته‌های باستان‌شناسان می‌توان ادعا کرد که این ساز قدمتی ۶۰۰۰ ساله دارد. شاید نتوان دقیقاً زمان اختراع این ساز را معین نمود، اما می‌توان گفت ناله تنبور از قرن‌ها پیش از ظهور اسلام رواج داشت. تایید این مطلب و از اسناد مهم تاریخی پیدا شدن مجسمه‌ای است در حوالی مقبره دانیال نبی (ع) واقع در شوش.