کتاب تنبور از دیرباز تاکنون

کتاب تنبور از دیرباز تاکنون نوشته استاد سید خلیل عالی‌نژاد است که به سال ۱۳۷۶ در ده فصل به نگارش در آمد و در انتشارات دانش‌وفن منتشر شد. این کتاب هم به تاریخچه تنبور می‌پردازد و هم شامل نُت‌نویسی برخی مقام‌های تنبور است.

عالی‌نژاد در مقدمه کتاب می‌گوید: «اجر معنوی این اثر را نخست به مادر داغدیده و بزرگوارم سیده بانو قدمخیر هاشمی تقدیم می‌دارم. که با تشویق و اصرار ایشان نوازندگی تنبور را برگزیدم. و بعد به روح پاک دو بزگواری که بی‌مساعدت آنها نیل به این مقصود میسر نمی‌گردید: پدرم مرحوم سید شاهمراد عالی‌نژاد و استاد مرحوم دکتر تقی بینش. هزاران بار دریغ و درد که آن دو پیر فرزانه مهلت نیافتند تا ثمر بذری که اشته و نهالی که با مشقت پرورده بودند را ببینند.»

موضوع اصلی این رساله شناخت تنبور است. واضح است که تنبور گوشه‌ای از عرصه پهناور موسقی را فرا می‌گیرد و موسیقی نیز یکی از عجیب‌ترین جلوه‌های هنر و شاید عظیم‌ترین و کهن‌ترین ستون کاخ رفیع هنر است. از آنجا که علت اصلی ایجاد هنر عشق اس، لذا به‌طریق اختصار ارائه مطالبی چند نخست پیرامون عشق و پس از آن هنر و بعد اشاره‌ای کلی به موسیقی و نهایتا اشاره‌ای به آلات و ابزار هنر موسیقی که در ایران معمول است، جهت ورود به اصل مطلب ضروری می‌نماید.

دانلود کتاب تنبور از دیرباز تاکنون

درباره کتاب تنبور از دیرباز تاکنون

عالی‌نژاد کتاب تنبور از دیرباز تاکنون را در ده فصل به نگارش در آورد که عبارتند از:

• فصل نخست: مقدمات
• فصل دو: نگاهی به چند فرهنگ و لغت‌نامه (وجه تسمیه)
• فصل سه: تنبور در چهار رساله باستانی
• فصل چهار: تنبور از اسلام تا صفویه
• فصل پنج: تنبور از صفویه تاکنون
• فصل شش: تنبور در سایر ملل
• فصل هفت: تنبور در شعر و ادب پارسی
• فصل هشت: تنبور در آثار غیرایرانی
• فصل نه: تنبور در آثار معاصرین ایرانی
• فصل ده: تنبور اهل حق

کتاب حاضر که نگاهی گذرا به حضور وسابقه تنبور از دیر باز تاکنون دارد و به عنوان رساله پایانی وی برای دریافت درجه کارشناسی موسیقی دانشگاه هنر ارائه گردید. عالی‌نژاد به تکمیل پایان‌نامه خویش پرداخت و مطالبی را بر آن افزود. حاصل کار وی در ده فصل تدوین شد. فصل اول این کتاب به مقدمات بحث می پردازد. در فصل نخست تاریخچه تنبور به خوبی و با اسناد قابل اعتنا ارائه شده است. برای نمونه نگاره سنگی تنبور نواز متعلق به ۵ تا ۷ هزار سال پیش در نینوا پایتخت آشور در صفحه ۶ کتاب قابل ملاحظه است.

نگاره سنگی تنبورنواز؛ ۶ هزار ساله

در فصل دوم نگاهی به چند فرهنگ و لغتنامه و وجه تسمیه تنبور مورد توجه قرار گرفته است. تنبور در چهار رساله باستانی و از صدر اسلام تا سلسله صفوی مطالب بخش های سوم و چهارم این کتاب را تشکیل می دهند. به تنبور از سلسله صفوی تا عصر حاضر و تنبور در سایر ملل در فصول پنجم و ششم پرداخته شده است. تنبور در شعر و ادب فارسی، تنبور در آثار بعضی از معاصرین غیرایرانی و بعضی از معاصرین ایرانی و تنبور اهل حق، دیگر مطالب این کتاب را تشکیل می دهند که در سال ۱۳۷۶ توسط انتشارات دانش و فن روانه بازار گردید.