کتاب نسل خلیل

کتاب نسل خلیل (شیوه تنبورنوازان) کتابی نوشته هژیر مهرافروز با هدف آموزش تئوریک ساز تنبور است که بوسیله مکتبخانه یحیی منتشر گردید. ویژگی اصلی این کتاب تمرکز مساوی بین مباحث فنی و مفاهیم زیرساختی موسیقی است. در این کتاب مهدی روزبه و سید میثم احمدی به تصورپردازی پرداختند. همچنین کتاب در ۱۳۶ صفحه در قطع رحلی یا شومیز منتشر شد و در اختیار هنرجویان قرار گرفت.

درباره کتاب نسل خلیل

کتاب حاضر در دو بخش تنظیم گردید: بخش نخست و بخش دو از مجموعه گردآوری شده جزوات چندین ساله آموزشی هژیر مهرافروز است. این دو بخش شامل تمرینات و قطعات ساده و مقدماتی تا پیشرفته برای آموزش ساز تنبور می‌باشد. پیشنهادی که می‌توانیم برای هنرآموزان داشته باشیم این است که درس‌ها را ابتدا وزن‌خوانی کنند. سپس با دقت به فرم حرکت مضراب‌ها و حالات درست انگشت‌گذاری آرام بنوازند و بعد از تسلط کامل سرعتش را افزایش دهند.

مضراب‌هایی که برای ساز تنبور در کتاب پیش رو تعریف شد براساس مضراب‌های مرسوم سازهای هم‌خانواده‌اش چون تار و سه‌تار می‌باشد که بوسیله بزرگان این سازها تبیین یافت. اما برای مضراب شُر که ویژه ساز تنبور است شکل «ل» که تناسب بصری با ساختار حرکتی این مضراب دارد طراحی شد.

از سال ۱۳۷۵ که آموزش ساز آئینی باستانی تنبور را آغاز کردم همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ذهنی من ایجاد روشی منسجم و هماهنگ برای آموزش این ساز به مشتاقان و علاقه‌مندانش بود و هست. برای کنکاش بیشتر می‌توانید کتاب آموزش مقدماتی تنبور را مطالعه کنید.

مقدمه به قلم هژیر مهرافروز

در طول این سال‌ها موضوعی بیشتر از مسائل دیگر در زمینه آموزشی نظر من را به خود جلب کرد. آن هراس از عدم فراگیری یا سخت انگاشتن مقوله نظری موسیقی در میان گستره‌ای از مخاطبان این ساز بود. گروهی به تحصیل و پژوهش در این وادی پرداختند و دانش لازم در این زمینه را کسب کرده‌اند و گروهی نیز با وجودضور در کلاس‌های تئوری و گذراندن دوره‌های نظری موسیقی نتوانستند درک و دریافت درست و مناسبی از مقوله‌های بنیادین موسیقی دست پیدا کنند. برای نمونه باید بدانید دستگاه همایون و دستگاه ماهور چه تفاوتی باهم دارند. در این میان عملکرد هنرآموزان بی‌دقت در استفاده از واژگانی چون بی‌استعداد و … مزید بر علت کم‌رنگ شدن ذوق ادامه روش آموزش علمی برای آن گروه شده است. برای زنده نگاه داشتن یاد استاد عالی‌نژاد نام گروه تنبور خود را نیز گروه نسل خلیل گذاردم.